ปลาไหลเผือก ฟังจากชื่อแล้วหลายคนคงสงสัยว่ามันคืออะไรเป็นชื่อสายพันธุ์ปลาหรือชื่ออะไรกันแน่ปลาไหลเผือก คือ ชื่อสมุนไพรชนิดหนึ่งนั่นเอง ที่เรียกว่า “ปลาไหลเผือก” เนื่องจากรากของสมุนไพรนี้นั้นมีลักษณะคล้ายกับปลาไหลเผือก เพราะมีรากสีขาวยาวคล้ายปลาไหล และมีเพียงรากเดียวซึ่งบางที่จะเรียกว่า พญารากเดียว
ข้อมูลทั่วไป
ปลาไหลเผือกมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Eurycoma longifolia Jack เป็นไม้พุ่ม ลำต้นตั้งตรงมีความสูงตั้งแต่ 1 – 10 เมตร เปลือกต้นสีน้ำตาล กิ่งอ่อนขนสีน้ำตาล ใบออกจากลำต้นตรงส่วนปลายของลำต้น เรียงหนาช่วงปลายกิ่ง รากกลมโตสีเขียวยาว มักพบบริเวณป่าเบญจพรรณ ป่าดิบแล้ง ป่าดิบชื้นและป่าเต็งรัง
รากปลาไหลเผือกยาวลึกลงดิน ยิ่งมีอายุมากรากก็ยิ่งยาวมากขึ้น ซึ่งอาจมีความยาวได้มากกว่า 2 เมตร
ใบปลาไหลเผือก ใบประกอบแบบขนนกปลายคี่ออกเรียงเวียนจากลำต้น ใบประกอบยาวมากกว่า 35 เซนติเมตร ใบย่อย 8 – 13 คู่ ออกเรียงตรงข้ามกัน ลักษณะใบเป็นรูปใบหอกแกมรูปไข่เรียงยาว ใบย่อยกว้าง 1 – 3 เซนติเมตร ยาวประมาณ 5 – 10 เมตร ปลายใบแหลมขอบใบเรียบและมีเส้นแขนงใบข้างละประมาณ 8 – 12 เส้น เส้นกลางใบนูนเล็กน้อย แผ่นใบหนาคล้ายแผ่นหนัง ผิวใบด้านเรียบเป็นมัน ด้านละ 6 ใบ มีขนนกประปรายไม่มีก้านใบย่อย ก้านช่อยาวประมาณ 7 -15 เซนติเมตร
ดอกปลาไหลเผือก เป็นช่อแยกแขนง จะออกเป็นกระจุกที่ซอกใบและปลายกิ่งเป็นช่อพวงใหญ่ ความยาว ยาวได้ถึง 30 เซนติเมตร ดอกแยกเพศ บริเวณดอกจะมีขนสั้นและขนละเอียดเป็นต่อมกระจายทั้งก้านช่อดอก ก้านดอกใบประดับและกลีบเลี้ยง หนึ่งดอกมี 5 กลีบ เป็นรูปใบหอกหรือรูปขอบขนานแกมรูปไข่สีม่วงปนแดง กว้าง 2 มิลลิเมตร ยาว 1.5 – 2.5 มิลลิเมตร อยู่ติดสลับกับกลีบดอก โดยก้านชูอับเรณูมีรยางค์และมีขน เกสรตัวผู้จะมีขนาดเล็ก(หากเป็นหมันในดอกเพศเมีย) ดอกเพศเมียรังไข่จะอยู่เหนือวงกลีบมี 5 – 6 คาร์เพล แยกออกจากกัน แต่ละอันมีช่อง 1 ช่อง มีออวุล 1 เม็ด ก้านเกสรเพศเมียจะเรียงยาวเชื่อมกันหรือแนบชิดติดเหนือรังไข่ ประมาณ 1 มิลลิเมตร ยาวประมาณ 2 มิลลิเมตร ยอดเกสรเป็นรูปโล่ มีแฉกประมาณ 5 – 6 แฉก
ปลาไหลเผือกออกผลเป็นพวง หนึ่งพวงจะมีผลประมาณ 5 ผล เป็นรูปทรงกลม ทรงรี รูปไข่ กว้าง 0.8 – 1.2 เซนติเมตร ยาว 1- 2 เซนติเมตร เปลือกนอกบาง กลางผลมีร่องตื้นยาว ผนังผลชั้นในแข็ง ผลแก่เป็นสีแดงถึงสีม่วงดำ ก้านผลยาวประมาณ 3 มิลลิเมตร มี 1 เมล็ด
สรรพคุณของปลาไหลเผือก
สมุนไพรทุกชนิดมีสรรพคุณที่หลากหลายแตกต่างกันออกไป แล้วสรรพคุณของปลาไหลเผือก มีอะไรบ้าง ต้องศึกษาและทำความเข้าใจอย่างถ่องแท้ เพื่อให้การใช้สมุนไพรมีประสิทธิภาพที่ดีมากที่สุด
ปลาไหลเผือกมีสรรพคุณต่างๆ ดังนี้
1 ใช้เป็นยาบำรุงกำลัง
2 ช่วยเพิ่มสมรรถภาพทางเพศ
3 ช่วยให้เลือดลมไหลเวียนดี
4 ช่วยบำรุงโลหิต
5 ใช้เป็นยาขับพิษต่างๆ เช่น ไข้ เสมหะ
6 ช่วยแก้อาการเจ็บคอ ต่อมทอนซิลอักเสบ
7 ช่วยรักษาโรคคอพอก
8 ช่วยรักษาอาการปวดท้องอย่างแรง
9 ช่วยแก้อาการท้องผูก
10 ใช้เป็นยาขับพยาธิ
11 ใช้เป็นยาขับน้ำเหลือง
12 ใช้แก้ฝี แผลพุพอง เรื้อรัง
ประโยชน์ของปลาไหลเผือก
นอกจากสรรพคุณต่างๆ ดังกล่าวข้างต้นแล้ว ปลาไหลเผือก ยังมีประโยชน์ ดังต่อไปนี้
1 ช่วยเพิ่มภูมิต้านทาน
2 ช่วยต้านอนุมูลอิสระ
3 ช่วยแก้อาการตกขาวและประจำเดือนมาไม่ปกติ
นอกจากสรรพคุณและประโยชน์ดังกล่าวข้างต้นของปลาไหลเผือกแล้ว ปลาไหลเผือก ยังทำหน้าที่ได้ดีกับการเป็นสมุนไพรที่มีฤทธิ์ยาที่ใช้ในการรักษาได้ในหลายโรค เช่น รากปลาไหลเผือกช่วยต้านมาเลเรีย ลดไข้ และลดระดับน้ำตาลในเลือด อีกทั้งยังช่วยลดความวิตกกังวล มีสารที่ช่วยต้านการเกิดเนื้องอก ที่สำคัญ คือ มีความเป็นพิษต่อเซลล์มะเร็งด้วย ปลาไหลเผือก จึงเป็นสมุนไพรไทยที่ดีและมีประโยชน์มากที่สุดอีกชนิดหนึ่งเนื่องจากมีฤทธิ์ในการรักษาโรคต่างๆได้ดี อีกทั้งยังเป็นยาอายุวัฒนะที่ใครหลายคนต่างก็ต้องการสุขภาพร่างกายที่แข็งแรง สมบูรณ์พร้อมทั้งกายและใจ ปลาไหลเผือกเป็นอีกหนึ่งยาสมุนไพรที่ตอบโจทย์ได้ดีที่สุด
เครดิตภาพ : 123rf.com
